Podstawowe typy danych, operatory, instrukcje warunkowe i pętle w C#

Wprowadzenie

Zaczynasz naukę C# i chciałbyś poznać podstawy C#? Świetnie trafiłeś! W tym artykule przedstawimy Ci podstawy, które musisz znać, by zrozumieć, jak działa ten język. Dowiesz się, czym są typy danych w C#, jak działają operatory, kiedy i jak używać instrukcji warunkowych oraz pętli. Na koniec wspólnie stworzymy prosty projekt konsolowy, który wykorzysta wszystkie te elementy w praktyce.

Dlaczego warto uczyć się C#

C# (czyt. C-sharp) to język programowania wysokiego poziomu stworzony przez Microsoft. Jest głównym językiem platformy .NET, wykorzystywanym do tworzenia aplikacji desktopowych, serwerowych, webowych, mobilnych, a nawet gier w silniku Unity. Nauka C# to świetny start, jeśli chcesz rozwijać się jako programista .NET lub tworzyć nowoczesne aplikacje biznesowe.

Podstawowe typy danych w C#

Typy wartościowe (value types)

Typy wartościowe przechowują bezpośrednio dane. Najpopularniejsze z nich to:

TypRozmiarZakres / Przykład
int4 bajtyint liczba = 42;
double8 bajtówdouble pi = 3.14;
bool1 bajtbool isActive = true;
char2 bajtychar litera = 'A';

Typy referencyjne (reference types)

Typy referencyjne przechowują adresy w pamięci.

  • string – tekst (np. "Cześć!")

  • object – najbardziej ogólny typ

  • Klasy (class) – tworzone przez użytkownika

Przykład:

				
					string imie = "Jan";
object cos = 5;

Operatory w C#

Operatory arytmetyczne

Używane do działań matematycznych:
				
					int a = 10, b = 3;

Console.WriteLine(a + b); // 13
Console.WriteLine(a - b); // 7
Console.WriteLine(a * b); // 30
Console.WriteLine(a / b); // 3
Console.WriteLine(a % b); // 1

Operatory przypisania

Służą do przypisywania i modyfikowania wartości:
				
					int x = 5;
x += 2;  // 7
x *= 3;  // 21

Operatory porównania

Porównują wartości zmiennych:
				
					int x = 5, y = 10;

Console.WriteLine(x == y); // false
Console.WriteLine(x != y); // true
Console.WriteLine(x < y);  // true

Operatory logiczne – zrozumieć logikę programu

Operatory logiczne służą do łączenia warunków i operowania na wartościach true lub false. Pozwalają tworzyć złożone warunki logiczne np. w instrukcjach if.

OperatorNazwaCo robi?
&&I (AND)Zwraca true, jeśli oba warunki są prawdziwe
` `
!NIE (NOT)Zwraca odwrotność wartości – !true to false, !false to true
Przykład:
				
					bool a = true;
bool b = false;

Console.WriteLine(a && b); // false – tylko jeden warunek spełniony
Console.WriteLine(a || b); // true  – jeden warunek wystarcza
Console.WriteLine(!a);     // false – zaprzeczenie true
  • && – „muszą być spełnione oba”
  • || – „wystarczy, że jeden jest spełniony”
  • ! – „odwróć wartość logiczną”

Instrukcje warunkowe

if, else if, else

Pozwalają decydować, który fragment kodu ma zostać wykonany

				
					int wiek = 20;

if (wiek >= 18)
{
    Console.WriteLine("Pełnoletni");
}
else
{
    Console.WriteLine("Niepełnoletni");
}

switch

Lepszy wybór, gdy masz wiele przypadków do rozróżnienia.

				
					string dzien = "poniedziałek";

switch (dzien)
{
    case "poniedziałek":
        Console.WriteLine("Początek tygodnia");
        break;
    case "piątek":
        Console.WriteLine("Prawie weekend!");
        break;
    default:
        Console.WriteLine("Inny dzień");
        break;
}

Pętle w C# – powtarzanie czynności

Pętle pozwalają wielokrotnie wykonywać blok kodu – dopóki spełniony jest określony warunek. Są niezbędne, jeśli chcesz wykonać zadanie np. 10 razy lub dopóki użytkownik poda poprawną odpowiedź.

for – powtórz X razy

Pętla for używana jest, gdy wiemy, ile razy chcemy wykonać daną operację. Składa się z licznika, warunku i inkrementacji (zwiększania liczby).

				
					for (int i = 0; i < 5; i++)
{
    Console.WriteLine("Licznik: " + i);
}

Wykona się 5 razy – od 0 do 4.

while – dopóki warunek jest spełniony

Sprawdza warunek przed każdą iteracją. Wykonywana jest tylko wtedy, gdy warunek logiczny jest true.

				
					int i = 0;

while (i < 3)
{
    Console.WriteLine(i);
    i++;
}

Kod wykona się 3 razy: 0, 1, 2.

do...while – przynajmniej raz

Pętla, która najpierw wykonuje kod, a dopiero potem sprawdza warunek.

				
					int j = 0;

do
{
    Console.WriteLine("j = " + j);
    j++;
} while (j < 3);

Nawet jeśli warunek jest fałszywy, kod wykona się co najmniej raz.

Mini-projekt: Gra w zgadywanie liczby

🎮 Cel gry

  • Komputer losuje liczbę od 1 do 100.

  • Użytkownik zgaduje, dopóki nie trafi.

  • Program podpowiada, czy liczba jest za mała, za duża, czy trafiona.

💻 Kod gry

				
					using System;

class Program
{
    static void Main()
    {
        Random rand = new Random();
        int wylosowanaLiczba = rand.Next(1, 101); // od 1 do 100
        int proba = 0;
        int liczba;

        Console.WriteLine("Zgadnij liczbę od 1 do 100!");

        do
        {
            Console.Write("Podaj liczbę: ");
            string input = Console.ReadLine();
            bool poprawna = int.TryParse(input, out liczba);

            if (!poprawna)
            {
                Console.WriteLine("To nie jest liczba! Spróbuj jeszcze raz.");
                continue;
            }

            proba++;

            if (liczba < wylosowanaLiczba)
            {
                Console.WriteLine("Za mało!");
            }
            else if (liczba > wylosowanaLiczba)
            {
                Console.WriteLine("Za dużo!");
            }
            else
            {
                Console.WriteLine($"Brawo! Trafiłeś w {proba} próbie.");
            }

        } while (liczba != wylosowanaLiczba);
    }
}
  • 🧠 Co zostało użyte?

  • Typy danych: int, string, bool

  • Instrukcje warunkowe: if, else if, else

  • Pętla: do...while

  • Operatory: ==, <, >, !=

  • Losowanie liczb: Random

  • Obsługa błędów: TryParse

Podsumowanie

Gratulacje! W ramach tego artykułu udało CI się poznać podstawy C# takie jak:

✅ Podstawowe typy danych w C#
✅ Działanie operatorów – arytmetycznych, logicznych, przypisania i porównania
✅ Jak działają instrukcje warunkowe i jak podjąć decyzję w kodzie
✅ Jak używać pętli, by wykonać zadania wielokrotnie
✅ Jak napisać pierwszy mini-projekt – prostą grę zgadywankę

Warto zobaczyć

Udostępnij:

Powiązane posty